Το Παλαιοχώρι Δωριαίων είναι ένα όμορφο χωριό του Δήμου Αμφίκλειας – Ελάτειας, στο Νομό Φθιώτιδας, περίπου 30 χιλιόμετρα από τη Λαμία.
Οι ντόπιοι το αποκαλούν και “Λιάστρα”, καθώς είναι χτισμένο στις ηλιόλουστες πλαγιές του όρους Καλλίδρομο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, αριθμούσε 287 κατοίκους.
Είναι χτισμένο ανάμεσα σε δύο μικρά ρέματα, που το προστατεύουν από πλημμύρες. Το τοπίο είναι κατάφυτο, ευάερο και ευήλιο, γεγονός που δικαιολογεί το προσωνύμιο “Λιάστρα”.
Το Παλαιοχώρι θεωρείται μία από τις πόλεις της αρχαίας Τετράπολης. Βόρεια του χωριού, στη θέση “Προφήτης Ηλίας”, έχουν ανασκαφεί πελασγικά τείχη και ένας Μυκηναϊκός οικισμός.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της κοινότητας, Παναγιώτη Αποστολόπουλο, τον χειμώνα το χωριό έχει περίπου 150 μόνιμους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρι γεμίζει με οικογένειες και μικρά παιδιά.
Στο χωριό υπάρχει ένα καφενείο με ιστορία 150 ετών, το οποίο παραμένει σημείο συνάντησης των κατοίκων. Τα παραδοσιακά σπίτια είναι όλα χτισμένα με πέτρα και διαθέτουν κεραμοσκεπή, διατηρώντας έτσι την αυθεντική αρχιτεκτονική του τόπου.
Το Παλαιοχώρι φημίζεται για την παραγωγή ρεβιθιών, τα οποία διατίθενται σε όλη την Ελλάδα. Επιπλέον, στο χωριό υπάρχουν ενοικιαζόμενα σπίτια, καθώς αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό λόγω της γειτνίασής του με τον Παρνασσό.
Ιστορική Κληρονομιά
Το Παλαιοχώρι Δωριέων θεωρείται μία από τις πόλεις της αρχαίας Τετράπολης. Βόρεια του χωριού, στη θέση “Προφήτης Ηλίας”, έχουν ανασκαφεί πελασγικά τείχη και ένας Μυκηναϊκός οικισμός, υποδεικνύοντας την ιστορική σημασία της περιοχής. Η περιοχή μεταξύ Οίτης και Παρνασσού, πιθανολογούμενη χώρα των Δρυόπων, αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα Δωρικής κατοίκησης. Οι Δωριείς ίδρυσαν στην περιοχή τέσσερις οικισμούς, το Κυτίνιον, το Βόιον, τον Ερινεό και την Ακύφα – Πίνδο που αποτέλεσαν την δωρική Τετράπολη.
Αρχιτεκτονική και Πολιτισμός
Τα παλιά σπίτια του χωριού είναι χτισμένα με πέτρα και διαθέτουν κεραμοσκεπές, διατηρώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Πολλά από αυτά είναι διώροφα, με το κατώγι να χρησιμεύει ως αποθήκη για γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, ενώ ο πάνω όροφος περιλαμβάνει τα υπνοδωμάτια, το σαλόνι και την κουζίνα.
Παραδοσιακό Καφενείο “Η Καραγκούνα”
Ένα από τα αξιοθέατα του χωριού είναι το παραδοσιακό καφενείο “Η Καραγκούνα”, γνωστό και ως “το καφενείο της Ρίνας”. Αυτό το καφενείο, με ιστορία 150 ετών, αποτελεί σημείο συνάντησης για τους κατοίκους και προσφέρει μια αυθεντική εμπειρία στους επισκέπτες.
Φυσικό Περιβάλλον και Δραστηριότητες
Το χωριό είναι περιτριγυρισμένο από πλούσια βλάστηση, με έλατα, κέδρους και μαύρα πεύκα, καθιστώντας το ιδανικό για φυσιολάτρες. Κάθε χρόνο διοργανώνονται αγώνες ορεινού τρεξίματος, όπως ο “Λίμνη Νευρόπολη”, προσελκύοντας αθλητές και επισκέπτες που επιθυμούν να εξερευνήσουν τα μονοπάτια του Καλλίδρομου.
Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος των Απανταχού Παλαιοχωριτών Δωριέων δραστηριοποιείται ενεργά στη διατήρηση και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού. Μέσω εκδηλώσεων, φεστιβάλ και άλλων δραστηριοτήτων, ο σύλλογος συμβάλλει στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των κατοίκων και στη διατήρηση των παραδόσεων.
Πρόσβαση και Τοποθεσία
Το Παλαιοχώρι Δωριέων βρίσκεται περίπου 30 χιλιόμετρα από τη Λαμία, στους πρόποδες του όρους Καλλίδρομο, σε υψόμετρο 514 μέτρων. Η τοποθεσία του προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε κοντινά αξιοθέατα και φυσικές ομορφιές, καθιστώντας το ιδανικό προορισμό για όσους αναζητούν ηρεμία και επαφή με τη φύση.
Το Παλαιοχώρι Δωριέων, με την πλούσια ιστορία, την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και το φυσικό του κάλλος, αποτελεί έναν κρυμμένο θησαυρό της Φθιώτιδας, προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες σε κάθε επισκέπτη.