Στο Δημοτικό Κοιμητήριο Παπάγου θα γίνει η κηδεία του «Φάντομ» του ελληνικού ποδοσφαίρου, Νίκου Σαργκάνη.
Στις 11 το πρωί της Τρίτης η οικογένεια του βετεράνου γκολκίπερ με την τεράστια καριέρα σε συλλογικό επίπεδο αλλά και στην Εθνική μας ομάδα (μεταξύ άλλων είχε θητεία σε Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, Αθηναϊκό και Καστοριά), οι φίλοι του καθώς και πολλοί δικοί του άνθρωποι (αλλά και άνθρωποι του ποδοσφαίρου) θα τον «αποχαιρετήσουν» στο κοιμητήριο του Παπάγου.
Σε όλη την περιοχή και πέρα από αυτήν, το Politico αξιολογεί τις προοπτικές για τους βασικούς παράγοντες μετά την ανατροπή του Σύριου δικτάτορα Μπασάρ Άσαντ.
Μετά από μια αστραπιαία προέλαση των ανταρτών που κυρίευσε τη Δαμασκό και ανάγκασε τον ισχυρό άνδρα της Συρίας Μπασάρ Άσαντ να τραπεί σε φυγή, ο κόσμος προσπαθεί να κατανοήσει το τελευταίο δραματικό ρήγμα στη Μέση Ανατολή και τις συνέπειές του.
Aς επιχειρήσουμε μια πρώτη εκτίμηση σχετικά με το ποιοι είναι οι πιθανοί νικητές και χαμένοι από την πτώση του Άσαντ.
Νικητές
Η Συρία – ίσως
Ο συριακός λαός έχει υπομείνει έναν 13ετή, πολυεπίπεδο εμφύλιο πόλεμο και σχεδόν μισό αιώνα στυγνής διακυβέρνησης από την οικογένεια Άσαντ, η οποία χρησιμοποίησε λογοκρισία, κρατική τρομοκρατία, μαζικές εκτοπίσεις, χημικό πόλεμο και σφαγές για να διατηρήσει την εξουσία. Ο πόλεμος στοίχισε τη ζωή σε 470.000 έως 600.000 ανθρώπους, καθιστώντας τον τη δεύτερη πιο φονική σύγκρουση του 21ου αιώνα μετά τον Δεύτερο Πόλεμο του Κονγκό. Περισσότεροι από 13 εκατομμύρια Σύριοι εκτοπίστηκαν βίαια από τη σύγκρουση — 6,2 εκατομμύρια από αυτούς εγκατέλειψαν τη χώρα. Ο πόλεμος δημιούργησε τις συνθήκες για την άνοδο της ιδιαίτερα βάρβαρης τζιχαντιστικής ομάδας Ισλαμικό Κράτος.
Το αν οι απλοί Σύριοι θα είναι νικητές εξαρτάται από το τι θα συμβεί στη χώρα στη συνέχεια, αν η Συρία μπορεί να αποφύγει περαιτέρω βία και να αναπτυχθεί ειρηνικά. Ορισμένοι φοβούνται ότι θα υπάρξει κενό εξουσίας και ότι οι διάφορες πολιτικές φατρίες και θρησκευτικές ομάδες της χώρας θα συγκρουστούν. Και είναι βάσιμοι αυτοί οι λόγοι ανησυχίας. Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), η κύρια ανταρτική παράταξη, έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική ομάδα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο ηγέτης της, Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, έχει μακρά ιστορία τζιχαντιστικής δράσης και είναι πρώην σύμμαχος του Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, ηγέτη του ISIS. Οι δύο άνδρες τελικά ήρθαν σε ρήξη λόγω διαφορετικής στρατηγικής και έγιναν αντίπαλοι και πικροί εχθροί.
Η HTS αποσχίστηκε από την Αλ Κάιντα, αλλά ο αλ-Τζολάνι έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες να επαναπροσδιορίσει την ομάδα του, με τους εκτιμώμενους 30.000 μαχητές της, ως εθνικιστική δύναμη, υιοθετώντας έναν πιο συμφιλιωτικό τόνο προς τις θρησκευτικές μειονότητες της Συρίας. Στην περιοχή του Ιντλίμπ, την οποία διοικεί η HTS από το 2016, η ομάδα έχει μετριάσει τη στάση της απέναντι στις χριστιανικές και δρούζικες μειονότητες.
Το ερώτημα είναι αν ο Αλ-Τζολάνι και η HTS έχουν όντως αφήσει πίσω τους τις εξτρεμιστικές τους ρίζες. Την Παρασκευή, ο Αλ-Τζολάνι δήλωσε ότι η ομάδα έχει εξελιχθεί και ότι η ανοικοδόμηση της Συρίας αποτελεί πλέον προτεραιότητα.
Τουρκία
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Μπασάρ Άσαντ υπήρξαν κάποτε φίλοι, αλλά ο Τούρκος ηγέτης υποστήριξε την εξέγερση όταν ξέσπασε πριν από σχεδόν 14 χρόνια, κυρίως επειδή ο γεωπολιτικός του αντίπαλος, το Ιράν, υποστήριξε το συριακό καθεστώς.
Η Τουρκία υπήρξε ο βασικός προστάτης των ένοπλων ισλαμιστικών ομάδων της αντιπολίτευσης. Καθώς ο πόλεμος εξελισσόταν και οι μετριοπαθείς και πιο κοσμικές φιλοδημοκρατικές επαναστατικές παρατάξεις υποχωρούσαν ή παραγκωνίζονταν από τους σκληρότερους και πιο πειθαρχημένους ισλαμιστές αντιπάλους τους, η επιρροή της Άγκυρας ενισχύθηκε.
Η πτώση του Άσαντ πιθανότατα θα βοηθήσει τον Ερντογάν να προωθήσει την γεωπολιτική του ατζέντα, προσφέροντάς του την ευκαιρία να επιτύχει αρκετούς στρατηγικούς στόχους, όπως ο περιορισμός των Κούρδων αυτονομιστών στη βορειοανατολική Συρία που διατηρούν στενούς δεσμούς με τους Κούρδους αυτονομιστές της Τουρκίας. Η ανοικοδόμηση που θα χρειαστεί στη Συρία αναμφίβολα θα αποτελέσει μια τεράστια ευκαιρία για τις τουρκικές επιχειρήσεις.
«Τεράστια νίκη για την Τουρκία — ιδιοφυής κίνηση από τον Ερντογάν», δήλωσε ο οικονομολόγος και σχολιαστής Τίμοθι Άς σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter).
Ισραήλ
Το Ιράν ήταν σε ετοιμότητα να κατηγορήσει το Ισραήλ ότι ενορχήστρωσε την πτώση του Άσαντ, και όταν το Χαλέπι έπεσε στα χέρια των ανταρτών, ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί δήλωσε ότι πρόκειται για «σχέδιο του ισραηλινού καθεστώτος να αποσταθεροποιήσει την περιοχή».
Παρά την ευκολία με την οποία η Τεχεράνη κατηγορεί τους Σιωνιστές, και αν και η στρατιωτική ταπείνωση της Χεζμπολάχ από το Ισραήλ βοήθησε τους αντάρτες στη Συρία, δεν υπάρχουν αποδείξεις για άμεση στρατιωτική βοήθεια από το Ισραήλ – ούτε θα ήταν απαραίτητη, δεδομένης της τουρκικής υποστήριξης στους αντάρτες.
Παρόλα αυτά, ο Ισραηλινός ηγέτης Μπεντζαμίν Νετανιάχου χαιρέτησε την ανατροπή, δηλώνοντας ότι η πτώση του Άσαντ «είναι το άμεσο αποτέλεσμα της δυναμικής μας δράσης κατά της Χεζμπολάχ και του Ιράν, των κύριων υποστηρικτών του Άσαντ. Αυτό προκάλεσε αλυσιδωτή αντίδραση όλων όσων θέλουν να απελευθερωθούν από αυτήν την τυραννία και την καταπίεση».
Ωστόσο, υπογράμμισε ότι, παρά την «ιστορική μέρα» και τη μεγάλη ευκαιρία που προσφέρει, η κατάσταση είναι «γεμάτη με σημαντικούς κινδύνους». Διέταξε τις ισραηλινές δυνάμεις να καταλάβουν τις εγκαταστάσεις του συριακού στρατού που εγκαταλείφθηκαν στη ζώνη ασφαλείας μεταξύ Ισραήλ και Συρίας στα Υψώματα του Γκολάν για να «διασφαλίσουν ότι καμία εχθρική δύναμη δεν θα εγκατασταθεί ακριβώς δίπλα στα σύνορα του Ισραήλ» και να είναι έτοιμες για κάθε πιθανό χάος που μπορεί να ξεσπάσει στη Συρία.
Η ανατροπή του Άσαντ αποτελεί σαφώς μεγάλο όφελος για το Ισραήλ. Σηματοδοτεί περαιτέρω αποδυνάμωση της περιφερειακής ισχύος του Ιράν και διακόπτει έναν σημαντικό κρίκο του λεγόμενου άξονα αντίστασης της Τεχεράνης. Χωρίς τον Άσαντ και ένα φιλικό καθεστώς στη Συρία, το Ιράν δεν θα έχει χερσαίες διαδρομές για να ανεφοδιάσει τον σύμμαχό του Χεζμπολάχ, καθιστώντας το μαχητικό λιβανέζικο σιιτικό κίνημα έναν ακόμα σαφή χαμένο της πτώσης του Άσαντ.
Χαμένοι
Κούρδοι της Συρίας
Ο Μπασάρ Άσαντ σε μεγάλο βαθμό άφησε τους Κούρδους της Συρίας να λειτουργούν αυτόνομα στη βορειοανατολική Συρία, και αυτοί απολάμβαναν μια μορφή ημιαυτονομίας. Το αν ένα νέο καθεστώς στη Δαμασκό — αν κυριαρχείται από ισλαμιστές — θα παραχωρήσει στους Κούρδους την ίδια ελευθερία είναι αμφίβολο, ιδίως καθώς θα οφείλει πολιτικά στην Τουρκία. Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα εξελιχθεί πολιτικά η Συρία.
Η προέλαση των ανταρτών στη Συρία έχει επίσης οδηγήσει σε εδαφικά κέρδη από τις ισλαμιστικές δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία εις βάρος της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κουρδικής ένοπλης οργάνωσης YPG, η οποία έχει χάσει τον έλεγχο σε αρκετές πόλεις και χωριά στην ανατολική ύπαιθρο του Χαλεπίου.
Οι Κούρδοι της Συρίας σίγουρα δεν θα νιώσουν ασφαλείς από μια ανάρτηση του Ντόναλντ Τραμπ στα κοινωνικά μέσα την Κυριακή, όπου χαρακτήρισε τη Συρία «χάος». «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση με αυτό. Ας αφήσουμε να εξελιχθεί. Μην εμπλακούμε!» έγραψε.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τραμπ ήθελε να αποσύρει όλες τις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις από τη βορειοανατολική Συρία, όπου πολεμούσαν τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) μαζί με τους Κούρδους. Το Πεντάγωνο τον έπεισε να κρατήσει κάποιες δυνάμεις αναπτυγμένες στην περιοχή, και εκτιμάται ότι περίπου 900 στρατιώτες παραμένουν στη χώρα.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, σύμμαχος του Τραμπ και υποψήφιος υπουργός, αποκάλυψε ότι ο Τραμπ ήθελε να αποσύρει όλους τους Αμερικανούς στρατιώτες λόγω φόβων ότι θα μπορούσαν να γίνουν «τροφή για τα κανόνια» σε ενδεχόμενες συγκρούσεις μεταξύ Τουρκίας και Κούρδων μαχητών.
Αλαουίτες της Συρίας
Οι Αλαουίτες αποτελούν περίπου το 12% του πληθυσμού της Συρίας και φοβούνταν ανέκαθεν ότι, αν ο ομόθρησκος τους Μπασάρ Άσαντ ανατραπεί, θα υποστούν σοβαρές συνέπειες. Οι Αλαουίτες, που ανήκουν σε μια παραφυάδα του σιιτικού Ισλάμ, ήταν η ραχοκοκαλιά του καθεστώτος, καταλαμβάνοντας κορυφαίες θέσεις στην κυβέρνηση, τον στρατό και τις υπηρεσίες πληροφοριών.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών της εξέγερσης, οι Αλαουίτες σχημάτισαν τη Shabiha, χαλαρά οργανωμένες φιλο-Άσαντ πολιτοφυλακές, οι οποίες κατηγορήθηκαν για σφαγές και συστηματικούς βιασμούς. Ακόμα και αν η HTS προσπαθήσει να αποφύγει την στοχοποίησή τους, η δίψα για εκδίκηση παραμένει ισχυρή.
Ρωσία, Ιράν και Χεζμπολάχ
Η πτώση του Μπασάρ Άσαντ έχει αποδυναμώσει δραματικά τη θέση της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, καθώς και του Ιράν. Η Μόσχα και η Τεχεράνη συνεργάστηκαν για να σώσουν το συριακό καθεστώς από την κατάρρευση το 2015, όταν ο Άσαντ φαινόταν κοντά στην ανατροπή του. Οι σιιτικές πολιτοφυλακές υπό ιρανική διοίκηση – με τη βοήθεια μιας εκστρατείας βομβαρδισμών από τη Ρωσία – βοήθησαν τον Σύριο αυταρχικό ηγέτη να ανακαταλάβει το Χαλέπι από τους αντάρτες, οι οποίοι είχαν τον έλεγχο περίπου του μισού της πόλης για τέσσερα χρόνια.
Η Μόσχα πίεζε τον Άσαντ να συμφιλιωθεί με τον Ερντογάν της Τουρκίας και να εξετάσει πολιτικές λύσεις για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου, κάτι που, αν επιτυγχανόταν, θα άνοιγε αναμφίβολα τη Συρία για επικερδές εμπόριο για τις ρωσικές επιχειρήσεις και πιθανώς θα εξασφάλιζε τα στρατηγικά τις αεροπορικές και ναυτικές βάσεις στη Συρία. Το καλοκαίρι, το Κρεμλίνο προσπάθησε επανειλημμένα να οργανώσει προσωπικές συναντήσεις μεταξύ των ηγετών της Συρίας και της Τουρκίας χωρίς επιτυχία.
Σε διεθνές συνέδριο στη Ντόχα το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε αγανακτισμένος: «Είναι απαράδεκτο να επιτραπεί σε τρομοκρατική ομάδα να ελέγξει τη Συρία». Παρ’ όλα αυτά, η Μόσχα έκανε ελάχιστα για να αποτρέψει την κατάρρευση του Άσαντ, εμφανιζόμενη να αποσύρει τη στήριξή της στο καθεστώς. Οι ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις υπέρ του Άσαντ από την έναρξη της επίθεσης των ανταρτών στις 27 Νοεμβρίου ήταν ελάχιστες, πιθανότατα λόγω της ανάγκης του Βλαντιμίρ Πούτιν να επικεντρωθεί στην Ουκρανία.
O πολιτικός χρόνος του Μακρόν τελείωσε: Πλέον ο γαλλικός λαός τον χτυπά αλύπητα και το ίδιο κάνουν οι εκπρόσωποί του, δημοκράτες (το Νέο Λαϊκό Μέτωπο) και φασίστες (η Λε Πεν)
Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός των πολιτικών ηττών που έχει υποστεί ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν. Το ότι έχει εκλεγεί δύο φορές μοιάζει με ένα μικρό θαύμα, αφού είναι προφανές ότι οι Γάλλοι πολίτες είχαν αντιληφθεί από τις αρχές της πρώτης θητείας του, ποιος ήταν ο Μακρόν, ποιοι τον έφεραν στην εξουσία και κυρίως γιατί τον επέβαλλαν στον γαλλικό λαό. Ο οποίος γαλλικός λαός, καθώς η δημοκρατία έχει βαθύτατες ρίζες στην Γαλλία, τον εξέλεξε δις πρόεδρο διότι… η εναλλακτική ήταν να βγάλουν την φασίστρια Λε Πεν.
Ωστόσο ο πολιτικός χρόνος του Μακρόν τελείωσε. Πλέον ο γαλλικός λαός τον χτυπά αλύπητα και το ίδιο κάνουν οι εκπρόσωποι του. Δημοκράτες (το Νέο Λαϊκό Μέτωπο) και φασίστες (η Λε Πεν).
Ο “εκλεκτός των αγορών”
Το “χρυσό παιδί” των αγορών, μεγαλοστέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα και εντολοδόχος του γαλλικού κεφαλαίου, έχει αποδείξει ξανά και ξανά ότι γράφει τη δημοκρατία στα παλιότερα των υποδημάτων του (όχι ότι έχει παλιά υποδήματα – η γκαρνταρόμπα του είναι η τελευταία και πιο ακριβή λέξη της μόδας) όταν είναι να κάνει “την δουλίτσα του”. Η οποία είναι να εξαλείψει και τα τελευταία στοιχεία “φιλολαϊκής” οικονομικής πολιτικής στην Γαλλία και να την οδηγήσει στον “καθαρό” νεοφιλελευθερισμό. Αλλά… δεν του βγαίνει. Οι Γάλλοι δεν χρειάζονται δα και πολλές αφορμές για να βγουν στο δρόμο, άλλωστε η λαϊκή αντίδραση σταμάτησε τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις του Ολάντ. Οπότε με τον Μακρόν, ο οποίος είναι και πιο… επίμονος και αποφασισμένος από τον πιο “μαλακό” Ολάντ, οι Γάλλοι… δεν κάθονται σπίτι τους. Συνέχεια στους δρόμους.
Από ήττα σε ήττα
Και όχι μόνο στους δρόμους – εκεί μπορεί να πει κανείς ότι βγαίνει μόνο ένα μέρος του πληθυσμού, ο “λογαριασμός” έρχεται στις εκλογές. Ε, για τον Μακρόν ήλθε και στις εκλογές. Μετά την ηχηρή ήττα του κόμματος του Μακρόν στις ευρωεκλογές και συνακόλουθα στις βουλευτικές εκλογές, ο Γάλλος πρόεδρος βρέθηκε μπροστά σε μια επιλογή: θα ακολουθήσει την λαϊκή βούληση ορίζοντας την πρωθυπουργό που πρότεινε το ΝΛΜ ή θα λειτουργήσει πραξικοπηματικά και θα κάνει του κεφαλιού του, προκειμένου να περάσει τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις του; Φυσικά διάλεξε το δεύτερο. Και επέλεξε τον Μπαρνιέ, των μικρομεσαίων Ρεπουμπλικάνων, επιχειρώντας ταυτόχρονα να προσεταιριστεί (με τις ευλογίες των Γάλλων κεφαλαιοκρατών) και την Λε Πεν, ώστε να περάσει τα νομοθετήματα του. Είχε γίνει πολύς θόρυβος όταν κάλεσε την Λε Πεν στο προεδρικό μέγαρο και από τις σχετικές δηλώσεις που είχαν γίνει φάνηκε ότι είχε βρεθεί κάποια φόρμουλα συνεννόησης.
Η Λε Πεν… κλότσησε
Βεβαίως η Λε Πεν είναι εκτός από το “σκιάχτρο” στην γαλλική πολιτική σκηνή, και η “βαθιά εφεδρεία” της γαλλικής αστικής τάξης. Μερίδα της οποίες δεν ήθελε να την “κάψει” σε μια συγκυριακή, ευκαιριακή και προσωρινή συνεργασία με τον ήδη “καμμένο” Μακρόν. Οπότε με τις ευλογίες των ισχυρών χρηματοδοτών της, η Λε Πεν την έκανε γυριστή, “άδειασε” τον Μακρόν και ψήφισε την πρόταση μομφής του ΝΛΜ, ρίχνοντας την κυβέρνηση Μπαρνιέ. Του πιο βραχύβιου πρωθυπουργού της πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Και φέρνοντας τον Μακρόν αντιμέτωπο με τις συνέπειες των πράξεων του.
Να είστε σίγουροι ότι ο Μακρόν δεν πρόκειται ούτε και τώρα να “συνθηκολογήσει”. Θα εξαντλήσει την χρησιμότητα του για το σύστημα, έως την ύστατη ώρα.
Είναι… γάτα ο Μακρόν
Βεβαίως μπορεί ο Γάλλος πρόεδρος να πετάει από ήττα σε ήττα, αλλά …μόνο χαζός που δεν είναι. Είναι ιδιαίτερα ευφυής και ικανός και γιαυτό άλλωστε τον εμπιστεύεται το γαλλικό κατεστημένο για να κάνει την δουλειά του. Στο πλαίσιο αυτό, ο Μακρόν ξεκίνησε ήδη από χθες μια νέα προσπάθεια (είχε κάνει κάποιες “δοκιμαστικές βολές” και αμέσως μετά τις εκλογές όπου το κόμμα του ηττήθηκε) για να διχάσει το Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Και προσπαθεί να το πετύχει αυτό απευθύνοντας πρόσκληση συνεργασίας για τη νέα κυβέρνηση μόνο στο Σοσιαλιστικό κόμμα και όχι στους εταίρους του, το κόμμα του Μελανσόν, τους Οικολόγους και τους Κομμουνιστές.
Ανίερες συμμαχίες
Μάλιστα τα γαλλικά ΜΜΕ χθες έπαιζαν από το πρωί – ενώ ο Μακρόν είχε απανωτές συναντήσεις στο Ελιζέ με διάφορα εξέχοντα πρόσωπα της γαλλικής πολιτικής σκηνής – το “σενάριο” ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα και οι Ρεπουμπλικάνοι θα συνεργαστούν με το φιλελεύθερο συνασπισμό του Μακρόν για να σχηματίσουν κυβέρνηση. Τόσο τα σενάρια όσο και οι συναντήσεις του Μακρόν, έχουν έναν απολύτως προφανή στόχο: να αποσπάσουν τους Σοσιαλιστές από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο και να τους ξαναφέρουν στην “σωστή πλευρά της ιστορίας”, δηλαδή στο μέτωπο που στηρίζει τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις. Βεβαίως οι Σοσιαλιστές κόντεψαν να εξαϋλωθούν όταν (δια του Ολάντ) προσπάθησαν να περάσουν αυτές τις μεταρρυθμίσεις και μόλις φέτος άρχισαν να συνέρχονται εκλογικά. Ως σκιά του κραταιού κόμματος του οποίου ηγούνταν κάποτε ένας Φρανσουά Μιτεράν. Περίπτωση ΠΑΣΟΚ αν θέλετε, που εξαϋλώθηκε την ίδια εποχή και για τους ίδιους λόγους, αλλά με την διαφορά ότι το ΠΑΣΟΚ δεν εγκατέλειψε ποτέ “την σωστή πλευρά της ιστορίας” και παραμένει προσηλωμένο στον νεοφιλελευθερισμό.
Η αντίδραση του Μετώπου
Αναμένουμε την αντίδραση του Μελανσόν που μάλλον θα βλέπει το όλο σκηνικό με ικανοποίηση, αφού αν οι Σοσιαλιστές συνεργαστούν με τον Μακρόν, θα οδηγηθούν ξανά στην απαξίωση και το κόμμα του θα προβάλλει ως η βασική εναλλακτική. Επί του παρόντος από τον συνασπισμό των τεσσάρων κομμάτων αντιδρούν οργισμένα οι Οικολόγοι. «Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθεί η ισορροπία δυνάμεων του Μακρόν με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το κεντρώο ΜoDem και τους Ρεπουμπλικάνους;», διερωτάται η Πράσινη Μαρίν Τοντελιέ κατηγορώντας τον Μακρόν ότι «επιδιώκει να διχάσει την αριστερά».
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μακρόν υποδέχθηκε χθες μόνο τα υψηλόβαθμα στελέχη των Σοσιαλιστών και των Ρεπουμπλικανών, ενώ τα υπόλοιπα κόμματα της Αριστεράς δεν έχουν καν προσκληθεί, τουλάχιστον σε αυτή την φάση. «Μπορούμε ξεκάθαρα να δούμε ότι μέσω αυτών των παιχνιδιών, ο Γάλλος πρόεδρος προσπαθεί να διχάσει την Αριστερά», προειδοποιεί στο BFMTV η Μαρίν Τοντελιέ.
6 στους 10 θέλουν να φύγει
Στο μεταξύ έξι στους δέκα Γάλλους, ζητούν την παραίτηση του Γάλλου προέδρου, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 1.005 ατόμων που συμμετείχαν διαδικτυακά στις 4 και 5 Δεκεμβρίου του 2024. Η δημοσκόπηση διεξήχθη από τα ινστιτούτα Odoxa-Backbone για λογαριασμό της εφημερίδας “Le Figaro”.
Το αληθινό πρόσωπο του ανθρώπου που ενέπνευσε τον Άγιο Βασίλη μπορεί να δει κανείς για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 1.700 χρόνια, αφού επιστήμονες ανακατασκεύασαν τη μορφή του από το κρανίο του.
Ο Άγιος Νικόλαος , επίσκοπος Μύρων της Λυκίας ήταν ένας πρώιμος χριστιανός άγιος, του οποίου η μνήμη για τη γενναιοδωρία ενέπνευσε τη λαϊκή φιγούρα των Ολλανδών, τον Sinterklaas, που αργότερα μετατράπηκε στον Άγιο Βασίλη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτή η μυθική φιγούρα ενώθηκε στη συνέχεια με τον Αγγλικό Father Christmas – που συχνά συνδεόταν με γλέντια και παιχνίδια παρά με δώρα – για να δημιουργήσει τον χαρακτήρα που λατρεύουν τα παιδιά σήμερα.
Ωστόσο, καμία απεικόνιση του ανθρώπου πίσω από τον μύθο δεν έχει επιζήσει από την εποχή του, με τις περισσότερες απεικονίσεις του «Άγιου Νικόλαου» να χρονολογούνται αιώνες μετά τον θάνατό του το 343 μ.Χ.
Τώρα, το ζωντανό του πρόσωπο μπορεί να φανεί για πρώτη φορά από την εποχή της ύστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αφού ειδικοί ανακατασκεύασαν τα χαρακτηριστικά του χρησιμοποιώντας το κρανίο του.
Ο Σίσερο Μοράες, κύριος συγγραφέας της νέας μελέτης, είπε ότι πρόκειται για ένα «δυνατό και ήρεμο πρόσωπο».
Ο Μοράες είναι Βραζιλιάνος σχεδιαστής 3D που ειδικεύεται στην ιατροδικαστική ανακατασκευή προσώπου και στον σχεδιασμό και μοντελοποίηση ανθρώπινων και κτηνιατρικών προσθετικών μελών.
Είναι υπεύθυνος για την ανακατασκευή των προσώπων αμέτρητων θρησκευτικών και ιστορικών προσωπικοτήτων, όπως του Αγίου Αντωνίου της Πάντοβα, του Αγίου Βαλεντίνου, κ.α.
O Mοράες ανέφερε ότι το πρόσωπο ήταν «περίεργα συμβατό» με το «πλατύ πρόσωπο» που περιγράφεται στο ποίημα του 1823 A Visit From St Nicholas, γνωστό και ως ’Twas The Night Before Christmas.
Kαι συνέχισε την περιγραφή του: «Το κρανίο έχει μια πολύ στιβαρή εμφάνιση, δημιουργώντας ένα ισχυρό πρόσωπο, καθώς οι διαστάσεις του στον οριζόντιο άξονα είναι μεγαλύτερες από τον μέσο όρο.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα “πλατύ πρόσωπο”, περίεργα συμβατό με το ποίημα του 1823.
Αυτό το χαρακτηριστικό, σε συνδυασμό με μια πυκνή γενειάδα, θυμίζει έντονα τη φιγούρα που έχουμε στο μυαλό μας όταν σκεφτόμαστε τον Άγιο Βασίλη».
Ο Ζοσε Λουί Λίρα, συνεργάτης του Μοράες και ειδικός στη ζωή των αγίων, περιέγραψε τη σημασία του πραγματικού Αγίου Νικολάου επισκόπου Μύρων.
Ανέφερε: «Ήταν ένας επίσκοπος που έζησε στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού και είχε το θάρρος να υπερασπιστεί και να ζήσει τα διδάγματα του Ιησού Χριστού, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής του.
Προκάλεσε τις αρχές, συμπεριλαμβανομένου του Ρωμαίου Αυτοκράτορα, γι’ αυτή του την επιλογή.
Βοηθούσε όσους είχαν ανάγκη τόσο συχνά και αποτελεσματικά, που όταν οι άνθρωποι αναζητούσαν ένα σύμβολο καλοσύνης για τα Χριστούγεννα, η έμπνευση ήρθε από αυτόν.
Η μνήμη του είναι παγκόσμια, όχι μόνο ανάμεσα στους Χριστιανούς αλλά και σε όλους τους λαούς».
Ο Μοράες εξήγησε πώς ο διάσημος άγιος μετατράπηκε στη λαϊκή φιγούρα του σήμερα.
Και εξήγησε το πως: «Η Προτεσταντική Μεταρρύθμιση, υπό την ηγεσία του Μαρτίνου Λούθηρου, ήταν ένα κίνημα που συνέβαλε στην εξαφάνιση της λατρείας του Αγίου Νικολάου σε πολλές χώρες. Μια αξιοσημείωτη εξαίρεση ήταν στις Κάτω Χώρες, όπου ο θρύλος του Sinterklaas – που είναι μια γλωσσική παραλλαγή του ονόματος του αγίου – παρέμεινε ισχυρός, επηρεάζοντας ακόμα και τις αποικίες του έθνους αυτού.
Μία από αυτές τις αποικίες ήταν η πόλη New Amsterdam, που σήμερα είναι η Νέα Υόρκη, όπου ο θρύλος αγγλοποιήθηκε στο όνομα Santa Claus.
Περιγράφηκε ως ένας ηλικιωμένος άνδρας που τιμωρούσε τα άτακτα παιδιά και αντάμειβε εκείνα που φέρονταν καλά με δώρα».
«Η εικόνα του Άγιου Βασίλη»,συνέχισε «όπως την ξέρουμε σήμερα, βασίζεται σε μια εικονογράφηση του Thomas Nast για το περιοδικό Harper’s Weekly στις αρχές του 1863.
Αυτή, με τη σειρά της, εμπνεύστηκε από την περιγραφή στο ποίημα του 1823 A Visit From St. Nicholas, που αποδίδεται στον Clement Clarke Moore».
Το ποίημα γέννησε πολλές δημοφιλείς ιδέες για τη λαϊκή φιγούρα που έχουμε σήμερα, όπως τα ρόδινα μάγουλα, τους τάρανδους, το έλκηθρο, τον σάκο με τα παιχνίδια και το «πλατύ πρόσωπο» που αναφέρθηκε προηγουμένως.
Για να δημιουργήσουν το πρόσωπο, ο Σίσερο Μοράες και η ομάδα του χρησιμοποίησαν δεδομένα που συλλέχθηκαν τη δεκαετία του 1950 από τον Luigi Martino, με την άδεια του Centro Studi Nicolaiani.
Ο Moraes εξήγησε: «Αρχικά ανακατασκευάσαμε το κρανίο σε 3D χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα. Στη συνέχεια σχεδιάσαμε το περίγραμμα του προσώπου χρησιμοποιώντας στατιστικές προβολές. Συμπληρώσαμε αυτή τη διαδικασία με την τεχνική ανατομικής παραμόρφωσης, όπου η τομογραφία ενός ζωντανού ανθρώπου προσαρμόζεται έτσι ώστε το κρανίο του εικονικού δότη να ταιριάζει με αυτό του αγίου.
Το τελικό πρόσωπο είναι μια ενσωμάτωση όλων αυτών των πληροφοριών, αναζητώντας ανατομική και στατιστική συνοχή».
Το αποτέλεσμα είναι δύο σειρές εικόνων: η μία είναι αντικειμενική, σε αποχρώσεις του γκρι, ενώ η άλλη είναι πιο καλλιτεχνική – προσθέτοντας χαρακτηριστικά όπως γενειάδα και ρούχα, εμπνευσμένα από την εικονογραφία του Αγίου Νικολάου.
Τα λείψανα του αγίου αποκαλύπτουν περισσότερα από απλώς το πρόσωπό του.
Ο Μοράες ανέφερε ότι: «Φαίνεται ότι υπέφερε από σοβαρή χρόνια αρθρίτιδα στη σπονδυλική του στήλη και τη λεκάνη, ενώ το κρανίο του παρουσίαζε πάχυνση των οστών που θα μπορούσε να προκαλεί συχνούς πονοκεφάλους.
Σύμφωνα με αυτή την πηγή, η διατροφή του θα ήταν κυρίως φυτικής προέλευσης».
Στη ζωή του, ο Άγιος Νικόλαος ήταν Επίσκοπος των Μύρων στη Λυκία στη σημερινή νοτιοανατολική Τουρκία.
Σε αυτόν αποδίδονται διάφορες πράξεις, όπως η σωτηρία τριών κοριτσιών από την πορνεία, πληρώνοντας την προίκα τους ώστε να μπορέσουν να παντρευτούν.
Λέγεται επίσης ότι ανέστησε τρία παιδιά που δολοφονήθηκαν από έναν χασάπη, ο οποίος τα είχε παστώσει σε άλμη με σκοπό να τα πουλήσει ως χοιρινό κρέας.
Αρχικά ενταφιάστηκε στα Μύρα, αλλά τα οστά του μεταφέρθηκαν αργότερα στο Μπάρι της Ιταλίας, όπου παραμένουν μέχρι σήμερα.
Οι Μοράες και Λίρα και ο συνεργάτης τους Θιάγκο Μπεαΐνι δημοσίευσαν τη μελέτη τους στο περιοδικό OrtogOnLineMag.
Πραγματοποιήθηκε σήμερα, Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2024, σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε στο αμφιθέατρο της ΔΕΥΑ Λαμίας με τη συμμετοχή του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα, η παρουσίαση των δύο μελετών για τα νέα έργα υποδομών εκπαίδευσης στη Λαμία.
Σύμφωνα με τις μελέτες που εκπονήθηκαν από τις «Κτιριακές Υποδομές Α.Ε.» το Κλειστό Γυμναστήριο θα κατασκευαστεί στο χώρο του 11ου Δημοτικού Σχολείου και του 16ου Νηπιαγωγείου, ενώ η Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων στο χώρο του προαυλίου του συγκροτήματος του 2ου Γυμνασίου και 2ου Λυκείου Λαμίας.
Οι δύο σύγχρονες, ποιοτικές, ασφαλείς και ανθεκτικές υποδομές θα συνδέονται μεταξύ τους μέσω αερογέφυρας που θα διευκολύνει την πρόσβαση. Προβλέπεται ακόμα επιπλέον υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις, χώρους αναμονής γονέων, φυτεύσεις, σύγχρονες περιφράξεις καθώς και χώρο στάθμευσης.
Στην εκδήλωση το παρών έδωσαν ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ο Δήμαρχος Λαμιέων, Πανουργιάς Παπαϊωάννου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της «Κτιριακές Υποδομές Α.Ε.», Αθανάσιος Γιάνναρης, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και της εκπαίδευσης, που ενημερώθηκαν αναλυτικά για τον σχεδιασμό και την προοπτική των δύο έργων που θα αναβαθμίσουν τις εκπαιδευτικές υποδομές της περιοχής.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, ο Δήμαρχος Λαμιέων, Πανουργιάς Παπαϊωάννου, δήλωσε: «Είναι χαρά μας η παρουσία σας εδώ στη Λαμία, στο αμφιθέατρο της Δημοτικής μας Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης για την παρουσίαση δύο σημαντικών μελετών. Από την αρχή της θητείας μας έχω τονίσει ότι για το Δήμο μας οι υποδομές στην Παιδεία αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό εργαζόμαστε και συνεργαζόμαστε στενά με τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα στην κατεύθυνση αναβάθμισης των υποδομών των σχολικών μας μονάδων.
Οι μελέτες αυτές, τόσο για την κατασκευή του νέου κλειστού γυμναστηρίου 1.150 τετραγωνικών μέτρων, όσο και της νέας αίθουσας πολλαπλών χρήσεων 530 τετραγωνικών μέτρων είναι μελέτες για υψηλής αισθητικής κατασκευές και με καινοτόμα στοιχεία.
Με την ολοκλήρωσή τους, οι υποδομές των σχολικών μονάδων που βρίσκονται κοντά στην Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας θα είναι ολοκληρωμένες. Επίσης θα λειτουργούν συμπληρωματικά για τις αθλητικές υποδομές στη νότια πλευρά. Από την κατασκευή λοιπόν θα είναι ωφελούμενη όχι μόνο η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και όλη η πόλη της Λαμίας».
Ο δήμαρχος Λαμιέων, Πανουργιάς Παπαιωάννου, διέταξε σήμερα τη διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) για την οικονομική υπηρεσία του Δήμου, μετά από σοβαρά λάθη που διαπιστώθηκαν στα στοιχεία που δόθηκαν για τον υπολογισμό των αυξήσεων των δημοτικών τελών.
Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Lamia Polis 87.7, ο κ. Παπαιωάννου δήλωσε πως επανειλημμένα παρασχέθηκαν λανθασμένα δεδομένα, ενώ τα σωστά στοιχεία φέρονται να διέρρευσαν σε αντιπολίτευση και δημοσιογράφους.
“Δυστυχώς με κρύα καρδιά διέταξα ΕΔΕ στις οικονομικές υπηρεσίες“
«Τέτοιο μπάχαλο πρώτη φορά βλέπω στη ζωή μου. Δηλαδή οι οικονομικές υπηρεσίες δίνουν λάθος στοιχεία σε εμάς, ενώ η αντιπολίτευση και ορισμένοι δημοσιογράφοι έχουν πιο σωστά δεδομένα από τον αντιδήμαρχο και τον δήμαρχο;;;», τόνισε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος στα λάθη, σημείωσε πως «…είναι επιπέδου μαθητή της πέμπτης δημοτικού. Δυστυχώς με κρύα καρδιά διέταξα ΕΔΕ στις οικονομικές υπηρεσίες », εκφράζοντας τη λύπη του για την ανάγκη να διατάξει την ΕΔΕ.
Ο κ. Παπαιωάννου ανέφερε μεταξύ άλλων : «…εγώ δεν μπορώ να πάω στην υπηρεσία να συμπληρώνω πίνακες εκτός εάν έχουν μάθει να μην δουλεύουν . Δυστυχώς η οικονομική υπηρεσία και το λέω με λύπη δεν λειτουργεί σωστά και το λέω με όλη την ευθύνη αλλά δεν ξέρω αν φταίνε οι υπάλληλοι ή είχαν άλλες κατευθύνσεις. Είναι κάτι το οποίο θα το δούμε στην πορεία».
Αυξήσεις Δημοτικών Τελών:
Ο δήμαρχος εξήγησε πως οι αυξήσεις των τελών ξεκινούν από 14% με τη αύξηση μεσοσταθμικά να διαμορφώνεται στο 34% για ολόκληρο τον Δήμο και στο 26% για τα καταστήματα. Παράλληλα, ανέφερε πως : “…η προηγούμενη δημοτική αρχή έπαιρνε από τις γενικές δαπάνες για να καλύψει ανταποδοτικά τέλη, οι γενικές δαπάνες όμως είναι για να γίνονται έργα, όπως σχολεία, πλατείες κ.τ,λ, αλλά η προηγούμενη δημοτική αρχή δεν μας λέει την αλήθεια για τα χρήματα” σημείωσε μεταξύ άλλων.
Ο κ. Παπαιωάννου αναφέρθηκε και στα λάθη με τους οικονομικούς συντελεστές: «Το 2012 οι παλαιές διοικήσεις της δημοτικής αρχής δεν πέρασαν τους οικονομικούς συντελεστές, κάτι που αποτελεί μεγάλο λάθος. Δεν γνωρίζω πού θα οδηγήσει αυτό και τι θα γίνει, και δυστυχώς, δεν το γνωρίζαμε μέχρι που το εντοπίσαμε τώρα. Ας το κρίνει ο πολίτης, γιατί εδώ και 15 χρόνια εισπράττονταν χρήματα από τους δημότες χωρίς να έχει περάσει από το Δ.Σ. Φαίνεται ότι τις αλχημείες κάποιοι άλλοι τις έκαναν όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ δεν το είχα δει και το λέω με ειλικρίνεια: έχουν γίνει χρεώσεις από παλιά που άλλα έγραφαν και άλλα χρέωναν», ανέφερε.
Ολοκληρώνοντας, ο δήμαρχος εξέφρασε την απογοήτευσή του για την κατάσταση της πόλης, λέγοντας: «Η πόλη έχει πάρει την κατιούσα και ντρέπομαι. Δεν έχει γίνει τίποτα τα τελευταία χρόνια, ούτε εγώ έχω κάνει κάτι μέχρι τώρα θα κρίνουν οι πολίτες όμως τα επόμενα χρόνια. Θα παλέψουμε δεν θα κάνουμε το χατίρι κανενός . Κάποιοι θέλουν μία πόλη διαλυμένη και να χορεύουν πάνω στα συντρίμμια της και εγώ δεν θα τους κάνω το χατίρι”.
Τέλος προανήγγειλε πως, εφόσον ο Δήμος σταθεροποιηθεί οικονομικά, θα υπάρξουν εκπτώσεις στα δημοτικά τέλη, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες με ανταποδοτικά οφέλη για την κοινωνία. «Από τώρα προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους κοινωνικά ευάλωτους. Του χρόνου όλα θα επανεξεταστούν από την αρχή», κατέληξε.
Χριστουγεννιάτικη συναυλία με τη Φιλαρμονική του Δήμου Λαμιέων διοργανώνει σήμερα Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024 στις 6:30′ το απόγευμα, ο Δικηγορικός Σύλλογος Λαμίας.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας.
Στις 10 Δεκεμβρίου 2024, μαθητές του Μουσικού Σχολείου Λαμίας θα παρουσιάσουν στην Αθήνα το τραγούδι «Τακούνια για καρφιά» σε συνεργασία με τη χορωδία AlBaTroS και τη ροκ μπάντα του σχολείου.
Η εκδήλωση, που διοργανώνεται από την Πρεσβεία του Ηνωμένου Βασιλείου σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, θα πραγματοποιηθεί σε κεντρικό εξωτερικό χώρο της πρωτεύουσας.
Το τραγούδι «Τακούνια για καρφιά», σε στίχους και μουσική του Ορέστη Ντάντου και ερμηνεία της Ιουλίας Καραπατάκη, αναδεικνύει το ζήτημα της έμφυλης βίας και των ανισοτήτων. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε από τον Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών του Δήμου Λαμιέων, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, και έχει ήδη συγκεντρώσει πάνω από 4,5 εκατομμύρια προβολές, ενώ έχει παρουσιαστεί σε πολλά μέσα ενημέρωσης και τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας.
Η εκδήλωση στην Αθήνα στοχεύει στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την έμφυλη βία, προβάλλοντας το μήνυμα ότι η βία κατά των γυναικών δεν είναι ιδιωτική υπόθεση, αλλά μια κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της δράσης:
Κάθε τοίχος έχει τη δική του ιστορία. Και, αυτός ο τοίχος που “στήθηκε” στην πλατεία Πάρκου της Λαμίας θα γραφτεί από τις πράξεις των ανθρώπων, με μηνύματα δυνατά όπως “ενσυναίσθηση”, “μοίρασμα”, “προσφορά”, “αλληλεγγύη”.
να πάρεις ένα παλτό εάν κρυώνεις.
Αυτό το ανιδιοτελές πάρε – δώσε, κάτω από το αστραφτερό χριστουγεννιάτικο σκηνικό, θα κάνει τις ψυχές μας να φωτιστούν με το πιο λαμπερό φως.
Μια δωρεά, τριάντα πέντε χιλιάδες επισκέπτες, ανάμεσά τους και κορυφαίοι εκπρόσωποι της Αστροφυσικής σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, ένα πανίσχυρο ηλιακότηλεσκόπιο και ένα προγενέστερο κατοδιοπτικό, που μέχρι και το 2014 θεωρούνταν το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, καθώς και μία ομάδα ερευνητών που εργάζεται σήμερα για την «τιμή των όπλων» συνθέτουν το παζλ του Κακογιάννειου Αστεροσχολείου, το οποίο βρίσκεται στην ιστορική πόλη της Υπάτης στη Φθιώτιδα.
-Advertisement-
Και αν και στους κύκλους των επιστημόνων δεν υφίσταται ο όρος Αστεροσχολείο, αλλά Αστεροσκοπείο, το σίγουρο είναι πως στην ιστορική ορεινή πόλη της Υπάτης υπάρχει η τρίτη μεγάλη εγκατάσταση στη χώρα μας που ασχολείται με τον θαυμαστό κόσμο του σύμπαντος, του ηλίου, και των πλανητών μετά το Ευγενίδειο στην Αθήνα και την αντίστοιχη εγκατάσταση του ΝΟΗΣΙΣ στη Θεσσαλονίκη.
Όσοι γνωρίζουν την ιστορική πόλη της Υπάτης φέρνουν στο μυαλό τους κουραμπιέδες που «εξάγει» η πόλη και οι οποίοι υμνήθηκαν από την πρόεδρο του τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ. Η ιστορία της, ωστόσο, ξεκινά απο τους αρχαίους χρόνους, ως το πιο φημισμένο κέντρο της θεσσαλικής μαγγανείας με τις παντοδύναμες μάγισσες Φαρμακίδες που ο Πλάτωνας στον διάλογο του Σωκράτη με τον Γοργία αναφέρει πως «μπορούσαν να κατεβάσουν τη Σελήνη από τον ουρανό κατά βούληση, με κίνδυνο τον δικό τους όλεθρο».
Αργότερα, την εποχή του Βυζαντίου, η ιστορία συνεχίζεται ως πέμπτη πόλη μετά την Κωνσταντινούπολη, το Δουκάτο των Νέων Πατρών, που σήμερα υπάρχει ακόμη ως προσφώνηση τίτλου-κατάκτησης για τον εκάστοτε βασιλιά του ισπανικού θρόνου. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν γνωστή ως Πατρατζίκι, με το ερειπωμένο μεσαιωνικό κάστρο να αποτελεί καταφύγιο για τους αρματωλούς και τους κλέφτες, ενώ στη γερμανική κατοχή η πόλη κατακάηκε από τους κατακτητές.
Το Αστεροσχολείο της Υπάτης
Σε αυτή την πόλη που διαθέτει εκτός των άλλων βυζαντινό μουσείο, αλλά και μουσεία κλειστά λόγω περικοπών, δημιουργήθηκε το 2007 ο Σύλλογος Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας και χάρη σε μια δωρεά κατασκευάστηκε το τρίτο πλανητάριο της Ελλάδος. Πώς, όμως, φθάσαμε μέχρι εκεί;
Το Newsbeast συνάντησε τον πρόεδρο του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας, του Αστεροσχολείου της Υπάτης και υποψήφιο διδάκτορα αστροφυσικής, Φάνη Σμάνη, προκειμένου να μας μιλήσει για την τρίτη Δομή της χώρας, περί την επιστημη της αστρονομίας και όχι μόνο, αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Κύριε καθηγητά, θα ήθελα να μας μιλήσετε αρχικά για το πώς ξεκίνησε η ιδέα του Αστεροσχολείου της Υπάτης.
Όλα ξεκίνησαν από μια δωρεά ενός ανθρώπου που ήθελε, όταν φύγει από τη ζωή, να αφήσει κάτι πίσω στον τόπο του. Πρόκειται για τον Σταύρο Κακογιάννη και τη σύζυγό του, Ειρήνη, που η αρχική τους σκέψη ήταν η δημιουργία ενός κινηματοθεάτρου στην πόλη της Υπάτης. Στις συζητήσεις ωστόσο που είχε με το ζεύγος εκπαιδευτικών, Γιώργου Σφήκα και Κίας Τζιώτζη, θα λέγαμε πως έπεσε στο τραπέζι η δημιουργία ενός Αστεροσχολείου, σε δεύτερη φάση. Μια ιδέα που υποστηρίχθηκε και από τον Σύλλογο Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας, που δημιουργήθηκε το 2007, και τα μέλη του, όπως ο νυν Αντιπρόεδρός του και τελευταίος δάσκαλος του χωριού, Γιάννης Ζαπαντιώτης, που εξακολουθεί να το υπηρετεί μέχρι σήμερα με πάθος και καρτερία.
Τελικά ο αείμνηστος Κακογιάννης πείθεται απο πρόσωπα και καταστάσεις και αποφασίζεται να χρησιμοποιηθεί ως εγκατάσταση το παλαιό δημοτικό σχολείο της πόλης.
Δημιουργήθηκε αρχικά το αμφιθέατρο όπου σήμερα γίνονται οι διαλέξεις. Ο χώρος αναβαθμίστηκε εσωτερικά και εξωτερικά. Στο αμφιθέατρο μάλιστα χρησιμοποιήθηκαν καθίσματα της alpha bank, τα οποία ανακατασκευάστηκαν από μια ομάδα ατόμων που βοήθησαν στο έργο. Έτσι σιγά σιγά ξεκίνησε το όλο εγχείρημα απο μια δωρεά, καθότι δεν υπάρχει ίδρυμα να έχει συσταθεί.
Όπως σας προανέφερα η ιδέα του Αστεροσχολείου, που ήταν του καθηγητή Βιολογίας, Γιώργου Σφήκα, ήρθε σε δεύτερη φάση μαζί με το πλανητάριο. Μάλιστα ο ίδιος ο Γιώργος Σφήκας κάθεται μαζί με άλλα μέλη του συλλόγου, όπως τον καθηγητή μαθηματικών, Οδυσσέα Κοντογιώργο, με καταγωγή από την Υπάτη, νυν γραμματέα του Συλλόγου και φτιάχνουν τη μελέτη και τα σχέδια. Ταυτόχρονα με απόφαση του τότε δημάρχου της Υπάτης γίνεται παραχώρηση εφ’ όρου ζωής του κτιρίου για να τροποποιηθεί σε πλανητάριο.
Ποτέ έγινε η ένταξή του ως Δομή πλέον στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ποτέ εγκαταστάθηκαν τα τηλεσκόπια και ο θόλος;
Ο σκοπός, αν με ρωτάτε, είναι η μόνιμη και εφ’ όρου ύπαρξης στήριξη της ιδέας και της λειτουργίας της, από κρατική δομή με αυτή τη δυνατότητα, ταυτόχρονα με την υποστήριξη και τη διαχείριση από τους γνώστες του αντικειμένου που είναι ο Σ.Ε.Α.Φ. στον τομέα της αστρονομίας. Η ένταξή του έγινε το 2012 από την ιδρυτική ομάδα που «τρέχει» όλη τη διαδικασία.
Το ονομάζει Αστεροσχολείο-Τμήμα του Εκπαιδευτικού Κέντρου Φυσικών Ερευνών για τα σχολεία. Με την συνταξιοδότηση όμως του Γιώργου Σφήκα έπρεπε να μείνει κάποιος στη Δομή και ο κ. Κοντογεώργος με τον κ. Ζαπαντιώτη, αλλά και άλλα μέλη του Συλλόγου, το υπηρετούν. Εκεί θα λέγαμε έρχομαι εγώ που ενδιάμεσα έχω γνωρίσει τον Διονύση Σιμόπουλο στο Ευγενίδειο. Από τις συζητήσεις μας, αρχίζει να μου αρέσει η αστρονομία και η αστροφυσική, επειδή ήμουν και φυσικός και θέλοντας να μπω και στο ακαδημαϊκό χώρο, που τον είχα «αφήσει», είχα την πρώτη επαφή με το ΣΕΑΦ. Αρχίζω πλέον συχνή επικοινωνία με τον Διονύση Σιμόπουλο αλλά και τα υπόλοιπα μέλη του ΣΕΑΦ (στον οποίο μπαίνω ως ενεργό μέλος) και με τη βοήθεια του τ. προϊσταμένου του Κέντρου Φυσικών Ερευνών, Γιάννη Χριστακοπούλου, ως φυσικός αποκτώ την έδρα και γίνομαι πρόεδρος του Συλλόγου.
Την εποχή εκείνη ολοκληρώνεται μια επιπλέον προσθήκη στο ήδη υπάρχον κτίριο, που είναι δαπάνη του Δήμου Λαμιέων και του αείμνηστου Κακογιάννη, αλλά σε σχέδια που είχαν εγκριθεί από τον προγενέστερο, λόγω Καλλικράτη, Δήμο Υπάτης. Διορθώνονται τα όποια προβλήματα υπήρχαν με την αρχαιολογική υπηρεσία. Και ολοκληρώνονται οι εγκατάστασεις στο κτίριο. Ταυτόχρονα έχουν αγοραστεί και τα τηλεσκόπια που πρέπει στη συνέχεια να εγκατασταθούν. Είναι μια εποχή που εγώ ως φυσικός και εν δυνάμει εστροφυσικός αναλαμβάνω να τοποθετήσω τα τηλεσκόπια.
Στην προσπάθεια αυτή είχα αρωγούς δύο ομάδες. Τη μια που ήρθε από την Αθήνα και την άλλη από τη Θεσσαλονίκη. Τοποθετείται αρχικά το ενα τηλεσκόπιο στον θόλο του κτιρίου και αρχίζει να λειτουργεί. Να τονίσουμε εδώ πως ο θόλος κατασκευάστηκε στην Κρήτη απο μια ομάδα στην οποία προΐστατο ο Γιώργος Σφήκας. Η εγκατάσταση μάλιστα του κινούμενου θόλου ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακή για την εποχή αλλά και για την περιοχή.
Μέχρι μάλιστα εκείνη τη χρονική στιγμή, και μιλώ για το 2014-2015, το τηλεσκόπιο που εγκαταστάθηκε είναι το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, και αρχίζουμε να παράγουμε έργο: λήψεις οι οποίες είναι καταπληκτικές. Μαζί με τον τεχνικό Δημήτρη Δεληγεωργόπουλο, που είναι λάτρης της ερασιτεχνικής αστρονομίας, αναπτύσσουμε αυτό που λέμε ερασιτεχνική αστρονομία. Και σιγά σιγά αρχίζει ο κόσμος να το μαθαίνει. Με τα τελευταία δε χρήματα της δωρεάς του Κακογιάννη παραγγέλνω και τοποθετώ ένα ηλιακό τηλεσκόπιο, ένα Lunt, πραγματικά καταπληκτικό τηλεσκόπιο πάνω στο πρωτεύουν τηλεσκόπιο το οποίο δίνει φοβερά αποτελέσματα. Είναι πλέον η εποχή που το Αστεροσχολείο της Υπάτης παράγει επιστημονικό έργο και όχι ερασιτεχνικό.
Θα μας μιλήσετε για τη διαφορά αυτή;
Όλη η φωτογράφιση που λαμβάνουμε και από τα δυο τηλεσκόπια, την έχει χρησιμοποιήσει ο διακεκριμένος Ξενοφώντας Μουσάς σε συνέδρια και δημοσιεύσεις, το Ευγενίδειο Πλανητάριο και το πλανητάριο Θεσσαλονίκης. Και πριν από την εποχή του Covid έχουμε φθάσει να έχουμε τριάντα πέντε χιλιάδες επισκέπτες. Ταυτόχρονα ο Σύλλογος ΣΕΑΦ αναλαμβάνει συνέχεια την εκπαίδευση, την ξενάγηση και την ενημέρωση σε άλλους συλλόγους σε απλό κόσμο που επισκέπτεται τη Δομή και όλα αυτά για την «τιμή των όπλων», μην έχοντας κανένα έσοδο!
Εγώ ως ηλιακός φυσικός, ως μεταπτυχιακός του τμήματος στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ως υποψήφιος διδάκτορας αστροφυσικής, εμπλέκω από το 2017 μέχρι και σήμερα τη Δομή αυτή, ας μου επιτρέπει ο όρος, με τα πανεπιστήμια και ιδιαίτερα με το HERON LAB του Γιώργου Βελντέ, του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υπογράφοντας μνημόνια συνεργασίας.
Ταυτόχρονα, ως ηλιακός φυσικός έχω εμπλακεί στην ομάδα ARTEMIS – Jean Louis Steinberg των Πανεπιστημίων Αθηνών, Ιωαννίνων και του Αστεροσκοπείου του Παρισιού. Είναι η ομάδα του εκλιπόντος καθηγητή, Κώστα Καρούμπαλου, με συνεχιστές τους καθηγητές, Ξενοφώντα Μουσάπου έχει και τον μηχανισμό των Ακτικυθήρων, ως ερευνητική του δουλειά , Κώστα Αλλισανδράκη, Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα, τον Αθανάσιο Κοντογιώργο και τον Παναγιώτη Τσιτσιπή από το πρωην ΤΕΙ Λαμιας. Κάνω ηλιακή φασματογραφία και έρευνα των ραδιοεξαρσεων, στη Σκάρφεια.
Για να σας δώσω να καταλάβετε, επειδή ο πολύς κόσμος δεν το γνωρίζει, στον δορυφορικό σταθμό Θερμοπυλών έχουμε αυτήν τη στιγμή δύο απο τα μεγαλύτερα ραδιοτηλεσκόπια της Ευρώπης. Ένα τριάντα δύο μέτρων που θα γίνει η ανάπλαση του σε λίγο καιρό και φυσικά την «ARTEMIS» που χειρίζομαι εγώ. . Η «ARTEMIS/J.L.S.» έχει έναν αδερφό, ραδιοηλιογράφο, που ασχολείται με τον ήλιο στη Γαλλία , που ονομάζεται «ORFEES» και ανήκει στο OBS de Paris. Σε όλη αυτή την υπόθεση λοιπόν έρχομαι πλέον να ενώσω και το πανίσχυρο ηλιακό τηλεσκόπιο του Αστεροσχολείου της Υπάτης για την παραγωγή επιστημονικού έργου, όχι έργο ερασιτεχνικό.
Φαντάζομαι πως στο όλο εγχείρημα θα έχετε ζητήσει και τη στήριξη του Δήμου Λαμιέων και της περιφέρειας
Θα έλεγα πως βρήκα πόρτες κλειστές. Όλα αυτά που σας προανέφερα και έχουν να κάνουν με τη λειτουργία και το έργο τόσο του Κακογιάννειου Αστεροσχολείου Υπάτης όσο και με τα σημαντικά αποτελέσματα που παράγει για το επιστημονικό έργο της αστροφυσικής έχουν μεταφερθεί από εμένα αρχικά στον δήμο. Έχω ζητήσει προσωπικά την βοήθεια εκτός του αείμνηστου Διονύση Σιμόπουλου, τόσο του Σταμάτη Κριμιζή όσο και του Δημήτρη Νανόπουλου που έχουν έρθει στο Κακογιάννειο Αστεροσχολείο και στηρίζουν 100% την προσπάθεια αυτή, καθως και πολλών άλλων διαπρεπών επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, χωρίς να παραλείψω τη δική μου ομάδα, προκειμένου να γίνει αυτό αντιληπτό από τη δημοτική αρχή και την περιφέρεια. Έχουν πραγματοποιηθεί αξιόλογες εκδηλώσεις και πραγματοποιούνται, όπως το πρώτο και το δεύτερο συμπόσιο Αιγυπτιακής Αστρονομίας που έγινε με εκπροσώπους της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, ώστε όλο αυτό να γίνει αντιληπτό και από τον Δήμο Λαμιέων, για να στηριχθεί και να βοηθηθεί η Δομή. Απο πλευράς δήμου αλλά και περιφέρειας δεν υπάρχει καμία εξέλιξη.
Υπάρχει ένα μνημόνιο συνεργασίας που προβλέπει την παραχώρηση του χώρου για επιστημονικό σκοπό σε εμάς, χωρίς όμως να υπάρχει καμία οικονομική στήριξη. Από τη στιγμή που τελείωσε η δωρεά του κτήτορα όλα στηρίζονται πλέον στις δωρεές συλλόγων που επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις. Από τις συνδρομές των μελών που είναι ενεργά γύρω στα τριάντα με σαράντα άτομα από τα ενενήντα που είναι συνολικά. Το μόνο που καταφέραμε είναι πως με τη νέα δευτεροβάθμια και τον Δήμο Λαμιεων να εξυπηρετούνται τα πάγια έξοδα της Δομής, αφήνοντας όμως έξω το ανθρώπινο κεφάλαιο.
Ποιες ειναι πλέον οι κινήσεις που κάνετε;
Γίνεται από τη μεριά μου μια ύστατη προσπάθεια, ώστε το Κακογιάννειο Αστεροσχολείο να θεσμοθετηθεί, μόνο και μόνο για να μπορεί να παραμένει λειτουργική, ως Δομή, όταν και εγώ φύγω. Να μην ειπωθεί πως «έφυγε ο Πρόεδρος, ο Φάνης Σμάνης και αυτό διαλύθηκε». Για να γίνει αυτό, έπρεπε να θεσμοθετηθεί από τον εκάστοτε Δήμαρχο Λαμέων, πως πρέπει να υπάρχει προσωπικό στη Δομή. Προσωπικό που να είναι άρτια εκπαιδευμένο! Και να μην εξαρτάται απο τον Φάνη Σμάνη και την «παρέα» επιστημόνων ή τους άξιους συναδέλφους της Βθμιας, που το στηρίζει μέχρι και σήμερα.
Να γίνει μια Δομή άρτια σε λειτουργία, προκειμένου να μπορεί όχι μόνο να παραμείνει στον χρόνο αλλά και να αντεπεξέλθει στις αυξημένες υποχρεώσεις που έχει πλέον.
Να φανταστείτε πως τα μηχανήματα ηλικιακά μεγαλώνουν και χρειάζονται χρήματα για να συντηρηθούν. Το ηλιακό τηλεσκόπιο παρουσίασε ζημιά, λόγω υγρασίας, και αυτή αποκαταστάθηκε απο δικά μας προσωπικά κεφαλαία. Οι ειδικές ψηφιακές κάμερες το ίδιο και όλη η υλικοτεχνική υποδομή, απαιτούν δαπάνες.
Τη στιγμή που σήμερα, τώρα, στο Κακογιάννειο Αστεροσχολείο, έχω φοιτητές που κάνουν το εργαστήριο της Αστροφυσικής από το τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το μάθημα, γίνεται εδώ στην Υπάτη και στο Κακογιάννειο Αστεροσχολείο!
Υπάρχει όμως και μια καλή είδηση
Ναι, είναι αλήθεια! Το επόμενο διάστημα στο Κακογιάννειο Αστεροσχολείο της Υπάτης θα υπάρχει ένα αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων, ως μόνιμο έκθεμα και σε συννενόηση με τον καθηγητή, Ξενοφώντα Μουσά, ο οποίος θα μας δώσει τη δική του έκθεση. Ένα πλήρες αντίγραφο από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, για να μπορεί να το βλέπει ο κόσμος να το χαίρεται και γιατί όχι και να το μελετά. Είναι λοιπόν μεγάλο κρίμα και άδικο αυτή η Δομή να μην στελεχωθεί με άρτια καταρτισμένο προσωπικό σε μόνιμη βάση και, ενώ πλέον παράγει και επιστημονικό έργο, να στηρίζεται οικονομικά σε κάποιους ανθρώπους που προσφέρουν χρόνο και χρήμα για την «τιμή των όπλων»! Όπως επίσης είναι πολύ κρίμα που ο κτήτορας της, ο Σταύρος Κακογιάννης, δεν είναι πλέον στη ζωή, ώστε να τη δει σε πλήρη λειτουργία!