Με τη σφραγίδα του Αρείου Πάγου, οι δήμοι έχουν την ευθύνη για την επισκευή των πεζοδρομίων έτσι ώστε να μην υπάρχουν λακκούβες, σπασμένες πλάκες κ.λπ.
Μάλιστα, σε περίπτωση τραυματισμού πεζού ευθύνονται ποινικά οι αρμόδιοι δημοτικοί άρχοντες (δήμαρχος ή αντιδήμαρχος), πλέον της αστικής ευθύνης που έχουν προς τον τραυματισμένο για την καταβολή των εξόδων περίθαλψης, για χρηματική αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης κ.λπ.

Ατυχη 64χρονη ενώ βάδιζε σε πεζοδρόμιο που είχε αποκολλημένες, φθαρμένες και υπερυψωμένες πλάκες, ευρισκόμενη σε μεγάλη απόσταση από το πατρικό της σπίτι, σκόνταψε σε μια υπερυψωμένη πλάκα, με αποτέλεσμα να πέσει και να τραυματιστεί.

Διακομίστηκε σε κρατικό νοσοκομείο και εκεί διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί εξάρθρωση του αριστερού της αγκώνα και έγινε ανάταξη. Επίσης, είχε κάταγμα στο κεφάλι. Τέθηκε νάρθηκας στο χέρι της και στη συνέχεια έκανε κινησιοθεραπείες. Μετά τον τραυματισμό της η 64χρονη υπέβαλε μήνυση σε βάρος του δημάρχου και του αντιδημάρχου, ο οποίος προΐστατο των Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου.

Ο αντιδήμαρχος, στον οποίο, ως επικεφαλής των Τεχνικών Υπηρεσιών, του είχαν μεταβιβαστεί οι αρμοδιότητες της κατασκευής και συντήρησης των πεζοδρομίων, καταδικάστηκε σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών με τριετή αναστολή (αφού του αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό της προηγούμενης έντιμης, ατομικής, οικογενειακής ζωής) για το αδίκημα της σωματικής βλάβης από αμέλεια.

Αντίθετα, ο δήμαρχος αθωώθηκε, καθώς αφενός οι αρμοδιότητες συντήρησης κ.λπ. των πεζοδρομίων είχαν μεταβιβαστεί στον αντιδήμαρχο και αφετέρου δεν είχε ενημερωθεί από κανέναν αρμόδιο -και ειδικά από τον αντιδήμαρχο- για την κατάσταση του πεζοδρομίου στο οποίο έγινε το ατύχημα με τη γυναίκα.

Προσφυγή για αναίρεση

Ο αντιδήμαρχος προσέφυγε στον Αρειο Πάγο ζητώντας να αναιρεθεί η σε βάρος του καταδικαστική απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου. Ωστόσο, οι αρεοπαγίτες του ΣΤ’ Ποινικού Τμήματος απέρριψαν ως αβάσιμους όλους τους αναιρετικούς ισχυρισμούς του, κρίνοντας ότι η καταδικαστική απόφαση έχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία και του επιδίκασε 250 ευρώ δικαστικά έξοδα.

Σύμφωνα με την αρεοπαγιτική απόφαση, «ο δήμος έχει ευθύνη για τον τραυματισμό της, διότι τα όργανά του δεν έλαβαν τα απαιτούμενα μέτρα για την αποφυγή του ατυχήματος, καθώς όφειλαν να προβούν σε επισκευή των πλακών του πεζοδρομίου και σε τοποθέτηση ειδικής σήμανσης στο σημείο για την ενημέρωση των πεζών (χρηστών του πεζοδρομίου)».

Ποιος έχει την ευθύνη

Επίσης, οι αρεοπαγίτες ανέφεραν ότι από τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων «θεσπίζεται αποκλειστική αρμοδιότητα των δήμων για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, ακολούθως, δε, με τις διατάξεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού ορίζεται ότι υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων και των τεχνικών έργων που τα αποτελούν (κράσπεδα, ρείθρα, υπόστρωμα και επίστρωση ή επικάλυψη) είναι οι ιδιοκτήτες των παρόδιων ακινήτων, μπροστά στα οποία βρίσκονται».

Δεν παρέλειψαν οι δικαστές να επισημάνουν ότι «οι δήμοι, κατ’ εφαρμογή των αρχών της χρηστής διοίκησης, υποχρεούνται, στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, να επιβλέπουν και να ελέγχουν την καταλληλότητα των πεζοδρομίων και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη συντήρηση και επιδιόρθωση αυτών, προκειμένου να διεξάγεται ομαλά η κυκλοφορία επί του πεζοδρομίου, αλλά και να προστατεύεται η σωματική ακεραιότητα των χρησιμοποιούντων αυτό (αναπήρων, παιδιών, ηλικιωμένων κ.λπ.)».

Σε άλλο σημείο αναφέρουν οι αρεοπαγίτες: «Το γεγονός ότι υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων είναι οι παρόδιοι ιδιοκτήτες δεν αναιρεί την υποχρέωση των δημοτικών οργάνων (της επίβλεψης και του ελέγχου της κατάστασης των πεζοδρομίων και της λήψης των κατάλληλων μέτρων για τη συντήρηση και επιδιόρθωση αυτών), ούτε μεταθέτει την υποχρέωση αυτή σε ιδιώτες ή σε άλλα όργανα, γιατί η υποχρέωση αυτή περιλαμβάνεται στα θέματα που ανάγονται στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων και αφορά την ομαλή κυκλοφορία των πεζών σε κοινόχρηστους χώρους και την προστασία της σωματικής ακεραιότητας των πολιτών που κάνουν χρήση των πεζοδρομίων».

Γνώριζε το πρόβλημα

Ο αντιδήμαρχος επικαλέστηκε ότι δεν είχε υποπέσει στην αντίληψή του αλλά ούτε του είχε αναφερθεί κάποιο πρόβλημα στο συγκεκριμένο πεζοδρόμιο. Ομως, το επιχείρημά του αυτό απορρίφθηκε καθώς, όπως αποδείχθηκε, η 64χρονη επί δύο συνεχόμενα χρόνια είχε παραπονεθεί στον καταδικασθέντα για «την κατάσταση του πεζοδρομίου».

Και εκείνος της «είχε υποσχεθεί ότι θα ενημερώσει για το ζήτημα αυτό τον δήμαρχο, πλην όμως ουδέποτε ενημέρωσε τον δήμαρχο ή τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας για όσα περιήλθαν σε γνώση του, αλλά ούτε και κατηύθυνε την άτυχη γυναίκα να προβεί σε γραπτή αναφορά στην αρμόδια υπηρεσία».

Παράλληλα, υποστήριξε ότι για την επισκευή του πεζοδρομίου ήταν υπόχρεη η 64χρονη, αλλά, όπως σημειώνεται στη δικαστική απόφαση, «η παθούσα δεν έπεσε στο πεζοδρόμιο που βρισκόταν μπροστά από την πατρική της οικία» και κατά συνέπεια δεν όφειλε να προβεί σε εργασίες αποκατάστασης.

Πέραν αυτού, όμως, συνεχίζει η δικαστική απόφαση, ο δήμος μετά την υποβολή της μήνυσης, με εντολή του δημάρχου, προέβη σε έργα αποκατάστασης του πεζοδρομίου, χωρίς ωστόσο να χρεώσει τη δαπάνη στους παρόδιους ιδιοκτήτες των ακινήτων.

Τέλος, απορρίφθηκε και το επιχείρημα του αντιδημάρχου ότι δεν του είχαν μεταβιβαστεί οι αρμοδιότητες επισκευής, συντήρησης και κατασκευής των πεζοδρομίων, καθώς αυτό «συνάγεται από το άρθρο 14 του Οργανισμού Εσωτερικών Υπηρεσιών του δήμου».